ԹԱԹՈՒԼ ՕՀԱՆԵԱՆ
Ըստ մեծանուն գիտնական Հրաչեայ Աճառեանի՝ «Որքան հարուստ է տուեալ լեզուի բառապաշարը, այնքան հարուստ է տուեալ լեզուն»:
Ակադեմիկոս Էդ. Աղայեանը գրել է. «Հ. Աճառեանը երազում էր ստեղծել հայոց լեզուի բոլոր բարբառների բառամթերքն ամփոփող բառարան», սակայն, անտարակոյս այդ ծրագիրն իրագործելը մէկ մարդու ուժերից վեր է համարում: Հետագայում Հ. Աճառեանի ծրագրի իրագործման համար լծուեցին շատ հայագէտներ, որոնց շարքին իր արժանի տեղն ունի Վաղարշակ Տէր Սուքիասեանը, իր հեղինակած «Բառարան՝ Նոր æուղայի Բարբառի», որը պարունակում է Նոր æուղայի բարբառի ինքնատիպ բառապաշարը:
Հարկ է նշել, որ Նոր Ջուղայի բարբառի կապակցութեամբ ժամանակին մի շարք աշխատանքներ են կատարել բանաստեղծ, տաղերգու, բանասէր, ուսուցիչ Գէորգ Զորաբեանը, «որի մասին Ա. Երեմեանը մի առանձին գիրք է հրատարակել», եւ բազմավաստակ ուսուցիչ Տիգրան Աբգարեանը, որ հրատարակել է «Նոր Ջուղայի Անգիր Գրականութիւն»ը, Նոր æուղայի առօրեայ կեանքին կապուող նիւթերով:
Թէեւ աւելի քան կէս դար առաջ (1963 թուականին) է Վ. Տ. Սուքիասեանը աւարտել Նոր æուղայի բարբառի բառարանը, որը, դժ-բախտաբար, մնացել էր չհրատարակուած, բայց, բարեբախտաբար, բառարանի առանձին շերտեր ներառուել են Երեւանում լոյս տեսած եօթհատորեայ «Հայոց Լեզուի Բարբառային Բառարան» կոթողային հրատարակութեան մէջ:
Սպահանի Հայոց թեմի 61րդ Պատգամաւորական ժողովը, գումարեալ 2016 թուականի Ապրիլի 29ին, առ ի գնահատում Վ. Տ. Սուքիասեանի արժէքաւոր աշխատանքի, որոշեց Նոր æուղայի բարբառի բառարանը աւելի քան յիսուն տարուց յետոյ լոյս աշխարհ հանել, եւ որովհետեւ մեքենագրուած բնագիրը ժամանակին ի պահ է տրուած եղել ՀՀ ԳԱԱ Հ. Աճառեանի անուան լեզուի ինստիտուտին, նոյնի տնօրինութեան եւ Գիտական խորհրդի որոշմամբ, վերջնական սրբագրութիւնները կատարուելուց յետոյ, նշեալ բառարանի տպագրական աշխատանքը Երեւանի «Լուսակն» հրատարակչութեան կողմից ընթացքի մէջ է, եւ շուտով ընթերցող լայն հասարակութեանը կը ներկայացուի նշեալ բառարանը:
Երեւան
Նոյեմբերի 4, 2016թ.